تحلیل و نقد ارزش‌های فرهنگی در مجموعه کتاب‌های درسى American English File

با وجود اهمیت تلفیق زبان و فرهنگ، تلاش­های کمی به‌ منظور بررسی و تحلیل ارزش­های فرهنگی در کتاب­های درسی آموزش زبان انگلیسی، بر اساس یک چارچوب مدون انجام گرفته است؛ بنابراین، مقاله حاضر با استفاده از روش تحلیل اکتشافی محتوای کیفی به بررسی کتاب­های American English File (Latham-Koenig, Oxenden, & Boyle, 2013) که در آموزشگاه­های زبان انگلیسی در ایران تدریس می‌شود، پرداخته است. بدین منظور، مدل الگو­های فرهنگی زارعی و خالصی (2011) برای تحلیل محتوای کیفی این مجموعه مورد استفاده قرار گرفت که شامل چهار مؤلفه ارزش، هنجار، سازمان و محصول است. در مجموع، نتایج نشان داد که کتاب‌های درسی محصولاتی هستند که تحت تاثیر پیش‌فرض‌ها و تعصبات فرهنگی قراردارند. یافته­ها حاکی از آن است که مطالب این کتب مملو از ارزش­های فرهنگی منحصر به فرد جهان غرب هستند که از عمده­ترین­­شان می­توان به روابط دختر و پسر، مصرف­گرایی، درس­گریزی، ترویج موسیقی غرب، محصولات غربی، عدم اعتماد زوجین به یکدیگر، از هم گسیختگی بنیان خانواده و القای ارزش­های گوناگون غربی اشاره کرد. یافته­ها مؤید این است که کتاب­های درسی حاملان ارزش­ها هستند که نه تنها دانش زبانی بلکه فرهنگ خاص گویش­وران آن زبان را نیز به زبان آموزان القا می­کنند. بنابراین، با استناد به نتایج، نقش معلمان زبان در آگاهی، صیانت از هویت فرهنگی و ملی و ایجاد تعادل برای تلفیق زبان و فرهنگ بسیار حائز اهمیت است.